Op woensdag 19 maart bracht Vicky Maeijer, staatssecretaris Langdurige en Maatschappelijke Zorg, een werkbezoek aan MEE Dichtbij in Utrecht. Ze sprak met cliënten, cliëntondersteuners en ervaringsdeskundigen van MEE om zo meer inzicht te krijgen in de betekenis van cliëntondersteuning en de inzet van ervaringsdeskundigen in de praktijk.
De staatssecretaris sprak onder andere met Haja, moeder van de 21-jarige Abdoulai, die een ernstige meervoudige beperking heeft. Door het complexe zorgsysteem vond Haja lange tijd geen passende ondersteuning. MEE-cliëntondersteuner Gaby hielp haar bij het regelen van betaalbare zorg, dagbesteding en logeermogelijkheden.
Haja legde uit: ‘Het was zwaar, vooral tijdens de coronatijd. Ik kon toen geen vervoer regelen voor mijn zoon naar zijn dagbesteding. Gaby heeft dat wel voor elkaar gekregen, dat gaf veel rust.’ Gaby vulde haar vervolgens aan: ‘Ik vraag hetzelfde als ouders, maar als cliëntondersteuner gaat het vaak sneller en gemakkelijker.’
Inzet van ervaringsdeskundigen
Naast professionele ondersteuning zet MEE ook ervaringsdeskundigen in. Zij begrijpen de uitdagingen van cliënten vanuit eigen ervaring, wat zorgt voor herkenning, begrip en nieuwe inzichten. Joek, ervaringsdeskundige op het gebied van huiselijk en seksueel geweld, vertelde: ‘Ik heb een jonge vrouw geholpen, die het leven niet meer zag zitten en al bezig was met een euthanasietraject. Na meerdere gesprekken had ze weer hoop en stopte ze met het traject. Ervaringsdeskundigen winnen sneller het vertrouwen van cliënten, waardoor deze eerder openstaan voor professionele zorg- en hulpverlening en ondersteuningstrajecten korter verlopen.’
De aanwezige ervaringsdeskundigen gaven aan hun bijdrage erg waardevol te vinden als aanvulling op het werk van de professionele cliëntondersteuner. Zij halen ook zingeving uit het werk. Het enige feit waar zij allemaal tegen aanlopen, ongeacht hun expertise, is ‘star beleid’ binnen de zorg. Joek drukte de staatssecretaris daarom op het hart om de inzet van ervaringsdeskundigheid meer serieus te nemen.
Domeinoverstijgende cliëntondersteuning
Het werkbezoek eindigde met een rondetafelgesprek over domeinoverstijgende cliëntondersteuning. Esselien de Leeuw, bestuurder van MEE Dichtbij en voorzitter van MEE NL, benadrukte het belang hiervan: ‘Als MEE pleiten we ervoor om cliëntondersteuning onder één wet te laten vallen en daarbij de financiering door het Rijk te laten verstrekken, maar deze wel lokaal te uit te voeren, dichtbij de inwoner. Hiermee wordt cliëntondersteuning onafhankelijk van gemeenten en zorgkantoren. Binnen deze wet moeten ook kwaliteitskaders voor cliëntondersteuning worden vastgesteld. Cliëntenondersteuning kan dan effectiever worden ingezet en nóg meer kosten voorkomen voor zorg en welzijn.’
Momenteel is cliëntondersteuning verdeeld over de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Financiering vindt plaats vanuit gemeenten (Wmo), zorgkantoren (Wlz) en het Rijk (gespecialiseerde cliëntondersteuning). Dit leidt tot gefragmenteerde organisatie en discontinuïteit van zorg. Daarbij is de mogelijkheid en kwaliteit van de ondersteuning voor mensen, die deze nodig hebben, afhankelijk van de gemeente waarin ze wonen.
